Kulak Çınlaması (Tinnitus)
Kulak Çınlaması ( Tinnitus ) Nedir?
Kulak Çınlaması ( Tinnitus ) : Dışarıdan gelen sesli bir uyaran olmamasına rağmen kişiler tarafından duyulan seslere verilen genel isimdir. Halk arasında ” kulak çınlaması ” olarak geçse de, duyulan ses çınlama şeklinde olmak zorunda değildir. Ek olarak uğultu, motor sesi, akan su sesi, kaynama sesi, rüzgar sesi, ıslık sesi, çekirge sesi vb. olarak da duyulabilmektedir.
Kulak çınlaması ( tinnitus ) hem tek kulakta, hem çift kulakta hem de kafanın orta hattında duyulabilmektedir. Ayrıca iki kulakta farklı şiddetlerde ve farklı şekillerde de ortaya çıkabilmektedir.
Tinnitus Nasıl Duyulmaktadır?
Kulak çınlamasına (tinnitus ) sahip bireylerde algı anketinin sonuçları yukarıdaki gibidir.
Bu ankete göre kulak çınlaması şikayeti olan bireylerin %52’si çınlamasını her iki kulaktan duymaktadır. Fakat %37’si yalnızca tek kulağında hissetmektedir. Ek olarak %10’luk bir kısmı kafasının tam ortasında hissetmektedir. Ayrıca %1’lik bir kısım ise sesin dışarıdan geldiğini hissetmektedir.
Kulak Çınlaması Kimlerde Görülür?
Kulak çınlaması olan bireylerde geniş çapta yapılan araştırmaların sonucu grafikteki gibidir. Sonuç olarak kulak çınlamasının genellikle erkeklerde ve yaşlılarda daha çok ortaya çıktığı gözlenmiştir. Buna ek olarak kulak çınlaması genç bireylerde de gözlenebilmektedir. Fakat ortaya çıkma sıklığı, yaşlı bireylere göre çok daha düşüktür.
Kulak Çınlaması ( Tinnitus ) Belirtileri Nelerdir?
Tinnitus ile normal bir kulak çınlamasını ayırt etmenin en basit yolu duyulan sesin süreklilik arz etmesidir. Günlük yaşantıda her birey arada bir kulak çınlamasına maruz kalmaktadır. Fakat semptom olarak bahsettiğimiz kulak çınlaması, özellikle sessiz ortamda sürekli duyulmaktadır. Eğer sessiz ortamda sürekli duyduğunuz bir ses var ise, psikolojik semptomlar haricinde bu büyük ihtimalle tinnitustur.
Genellikle karşılaşılan subjektif tinnitus başkaları tarafından duyulamamaktadır. Yani bu sesi sadece siz duyuyorsanız, tinnitustan şüphelenebilirsiniz.
Tinnitus genellikle tiz seslerde ortaya çıkmaktadır. Ayrıca kulak çınlaması belirtileri arasında anksiyete, konsantrasyon eksikliği, uyku problemleri ve depresif duygular da yer almaktadır.
Kulak çınlaması ( tinnitus ) özellikle sessiz ortamlarda daha çok hissedilmektedir. Bu yüzden ciddi uyku problemlerine yol açabilmektedir.
Kulak Çınlamasının Yaşam Kalitesine Etkileri
Kulak çınlamasına sahip bireylerde, kulak çınlamasının yaşamlarını nasıl etkilediği sorulmuştur.
- Bireylerin %45’i kulak çınlamasının hayatlarını etkilemediğini belirtmiştir.
- %39’u kulak çınlamalarının duyulabildiğini belirtmiştir.
- %26’sı konsantre olabilmekte zorluk çektiğini belirtmiştir.
- %20’si uyku problemi çektiğini belirtmiştir.
- %12’si boş zamanlarında bir etkinlik yapamadığını belirtmiştir.
- %12’si sosyal yaşamlarını direkt olarak etkilediğini belirtmiştir.
- %12’si kişisel ilişkilerde zorluk yaşadıklarını belirtmiştir.
- %12’si duygusal ve zihinsel olarak depresyon problemi yaşadıklarını belirtmiştir.
- %7’si ise iş hayatlarının direkt olarak negatif yönde etkilendiğini belirtmiştir.
Tinnitus Bir Hastalık Değildir
Tinnitus hakkında en doğru bilinen yanlışlardan biri ise hastalık olarak adlandırılmasıdır. Tinnitus bir hastalık değildir. Yalnızca bir semptomdur.
Kulak çınlamanız vücudunuzda bulunan bir veya birden fazla problemden kaynaklanan yardım çığlıdır. Fakat bu yardım çığlığının kaynağı genellikle bulunamamaktadır. Bu yüzden de tedavi yöntemleri kısıtlıdır.
Kulak Çınlaması (Tinnitus) Çeşitleri Nelerdir?
İnsan işitme sistemi, çevresel sesleri algılama ve işleme yeteneğiyle karmaşık bir yapıya sahiptir. Ancak bazen, işitme sistemi kendi içsel seslerini üretir gibi algılanabilmektedir. Bu fenomen, tinnitus olarak bilinir ve çok farklı sebeplerden kaynaklanabilmektedir.
Tinnitus, objektif ve subjektif olmak üzere iki ana kategoriye ayrılmaktadır.
Objektik Tinnitus
Objektif tinnitus, dışarıdan bir gözlemcinin de duyabileceği içsel seslerin algılandığı bir durumdur. Bu tür tinnitus nadir görülen bir fenomendir ve genellikle işitsel sistemin fiziksel anormallikleriyle ilişkilendirilmektedir.
Kan damarlarının hızlı veya düzensiz kan akışı gibi fizyolojik faktörler, objektif tinnitusun nedeni olabilir. Kan damarlarındaki anormallikler, kulakta ses üreten bir kaynağın varlığını işaret edebilir. Ancak objektif tinnitusun altında yatan mekanizmalar tam olarak anlaşılmış değildir ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç duymaktadır.
Subjektif Tinnitus
Subjektif tinnitus, sadece bireyin kendisi tarafından duyulan içsel seslerin algılandığı bir türdür. Bu tür tinnitus en yaygın olanıdır ve genellikle işitme kaybı ile ilişkilendirilir.
İşitme kaybı, iç kulak veya işitsel yollarındaki anormallikler nedeniyle işitsel sistemdeki dengeyi bozabilir ve bu da beyindeki işitsel bölgelerde hiperaktiviteye yol açabilmektedir. Bu hiperaktivite, beyinde içsel seslerin algılanmasına neden olabilir. Subjektif tinnitusun şiddeti, işitme kaybının ciddiyetine ve işitsel sistemdeki değişikliklere bağlı olarak değişebilir.
Kulak Çınlamasının Nedenleri Nelerdir?
Kulak çınlaması (tinnitus) günümüzde hala gizemini koruyan nadir semptomlardan biridir. Bilinen sebeplerinin yanında, bilinmeyen de birçok sebep olduğu düşünülmektedir. Bilinen sebepler ise aşağıdaki gibidir.
Subjektif Tinnitus Nedenleri
Yalnızca birey tarafından duyulabilen kulak çınlaması çeşididir. Dışarıdan hiçbir şekilde duyulamamaktadır.
Otolojik Nedenler
- Yaşa bağlı gelişen ve işitme kaybına sebep olan Presbiakuzi hastalığının tinnitusa da sebep olduğu bilinmektedir.
- Gürültüye bağlı işitme kaybı kulak çınlamasına sebep olmaktadır.
- Meniere hastalığı kulak çınlamasına sebep olmaktadır.
- Otoskleroz hastalığı da aynı şekilde kulak çınlamasına sebep olmaktadır.
Metabolik Bozukluklar
- Hipotiroidi
- Hipertiroidi
- Hiperlipidemi
- Çinko eksikliği
- Vitamin Eksikliği gibi bazı metabolik bozuklukların da tinnitusa sebep olduğu bilinmektedir.
Nörolojik Bozukluklar
- Kafatası kırığı veya kapalı kafa travması
- Nörolojik Hasar
- Multiple Skleroz
- Menenjitik Etkiler gibi bozuklukların da kulak çınlamasına sebep olduğu gözlenmiştir.
Farmakolojik Nedenler
- Çok basit ve masum sanılan aspirin bileşikleri
- Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar
- Aminoglikozidler
- Ağır metaller vb. birçok farmakolojik etki kulak çınlamasına ve işitme kaybına sebep olmaktadır.
Psikolojik Nedenler
- Depresyon
- Anksiyete vb. bazı psikolojik hastalıklar da kulak çınlamasına sebep olabilmektedir.
- Aynı zamanda kulak çınlaması da bu hastalıklara sebep olabilmektedir.
Eklem Bozuklukları
- Alt çene ekleminin olması gerekenden farklı gelişmesi
- 20’lik dişin yanlış çıkması vb. dental problemler de kulak çınlamasına sebep olabilmektedir.
Objektif Tinnitus Nedenleri
Yalnızca hasta tarafından değil, farklı yöntemlerde dışarıdan da duyulabilen, nadir rastlanan kulak çınlaması çeşididir.
Vasküler Anormallikler
- Arteriyovenöz Şantlar
- Konjenital arteriyovenöz malformasyonlar
Akkiz Arteriyovenöz Şantlar
- Glomus jugulare
- Glomus tympanicum
Arteriyel Gürültüler
- Yüksek seviyeli karotis arter
- Karotis stenozu
- Vasküler Lup
- Persistan stapediyal arter
Venöz Vızıltılar
- Dehissan juguler bulb
- Hipertansiyon
Kulak Çınlaması (Tinnitus) Tanısı Nasıl Konmaktadır?
Tinnitus, iç kulak veya işitsel yollardaki anormalliklerden kaynaklanan, kulakta dış kaynaklı olmayan seslerin algılanması durumunu ifade etmektedir.
Tanı süreci, tinnitusun kökeni, tipi ve şiddeti gibi faktörlerin anlaşılmasını içermektedir. Buna ek olarak bilimsel yöntemler ve klinik değerlendirmeler, tinnitusun tanısının kesinleştirilmesi için önemli bir rol oynamaktadır.
Klinik Değerlendirme ve Hasta Öyküsü
Tinnitus tanısı genellikle bir kulak burun boğaz uzmanı veya işitme uzmanı tarafından yapılmaktadır. Tanı süreci, hastanın semptomları ve tinnitusun süresi hakkında detaylı bir hikaye alımıyla başlamaktadır. Hangi tür sesleri duydukları, hangi şiddette duydukları ve hangi koşullarda seslerin arttığı veya azaldığı gibi bilgiler önemlidir. Ayrıca, hastanın tinnitusun günlük yaşamına etkileri, uyku düzeni ve duygusal durumu da değerlendirilmektedir.
Fiziksel Muayene ve İşitme Testleri
Fiziksel muayene, işitme sisteminde herhangi bir yapısal anormallik veya enfeksiyon belirtisi olup olmadığını değerlendirmeyi içermektedir. Buna ek olarak İşitme testleri de tanı sürecinde önemli bir rol oynamaktadır. İşitme testleri, işitme kaybının varlığını ve şiddetini belirlemeye yardımcı olmaktadır. İşitme kaybı, tinnitusun nedenlerinden biri olabilir ve tedavi yaklaşımları üzerinde etkisi olabilmektedir.
Tıbbi Görüntüleme Yöntemleri
Görüntüleme yöntemleri, işitsel sistemin fiziksel yapısını ve kan dolaşımını değerlendirmede kullanılmaktadır. Manyetik rezonans görüntüleme (MRG) veya bilgisayarlı tomografi (BT) gibi yöntemler, işitsel yollarda veya iç kulakta herhangi bir anormallik olup olmadığını belirlemek için kullanılabilmektedir. Ayrıca bu yöntemler objektif tinnitusun nedenini araştırmak için de kullanılabilmektedir.
Psikolojik Değerlendirme
Tinnitus, psikolojik etkileri de beraberinde getirebilmektedir. Anksiyete, depresyon ve uyku problemleri gibi durumlar tinnitusla sıkça ilişkilendirilmektedir. Bu nedenle, hastaların duygusal ve psikolojik durumu da değerlendirilmektedir. Psikolojik değerlendirmeler, hastanın tinnitusunun yönetiminde kullanılacak tedavi stratejilerini belirlemeye yardımcı olabilmektedir.
Sonuç
Tinnitus tanısı, kapsamlı bir klinik değerlendirme ve çeşitli testlerle desteklenen bir süreçtir. Hastanın semptomları, işitme testleri, görüntüleme yöntemleri ve psikolojik değerlendirmeler bir araya getirilerek doğru tanı konulur. Tinnitusun altında yatan nedenleri ve etkileri anlamak, bireye uygun bir tedavi yaklaşımının belirlenmesinde kritik bir rol oynar.
Kulak Çınlaması (Tinnitus) Tedavi Yöntemleri
Tinnitus Tedavi yöntemleri, tinnitusun altta yatan nedenlerine, tipine ve şiddetine bağlı olarak farklılık gösterebilmektedir. Tinnitusun tamamen ortadan kaldırılması çoğu zaman mümkün olmasa da, semptomların yönetilmesine yardımcı olabilecek bir dizi tedavi yaklaşımı bulunmaktadır.
İlaç Tedavisi
Tinnitus tedavisinde ilaçlar, semptomların hafifletilmesi veya yönetilmesi amacıyla kullanılmaktadır. Örneğin, anksiyete ve depresyon gibi psikolojik etkileri kontrol altına almak için antidepresanlar veya anksiyolitikler reçete edilebilir. Ek olarak vasküler problemleri ortadan kaldırmak için de kullanılabilmektedir. Ancak ilaçlar, tinnitusun altta yatan nedenine doğrudan etki etmezler ve her birey için uygun olmayabilirler.
İşitme Cihazı ve Akustik Maskeleme
Tinnitus, işitme kaybı ile sıkça ilişkilendirilmektedir. İşitme cihazları, işitme kaybının etkilerini ortadan kaldırarak tinnitusun etkilerini azaltabilmektedir. İşitme cihazları, dış dünyadan gelen sesleri artırarak içsel sesleri bastırmaya yardımcı olabilir. Bu yöntem özellikle subjektif tinnitusu olan bireyler için etkili olabilir. Ayrıca tinnitus terapi modülüne sahip işitme cihazları ile akustik maskeleme ile de yüksek başarı sağlanabilmektedir.
Bilişsel Davranış Terapisi
Tinnitusun etkileri sadece fiziksel değil, aynı zamanda psikolojik olarak da hissedilir. Bilişsel davranış terapisi, tinnitusun neden olduğu endişe, anksiyete ve uyku sorunları gibi duygusal reaksiyonları yönetmeyi hedefler. Bu terapi, tinnitusun etkileriyle başa çıkmak için pozitif düşünce ve davranış değişiklikleri üzerine odaklanır.
Nöromodülasyon Ses Terapisi
Nöromodülasyon yöntemleri, beynin işitsel bölgelerini hedef alarak içsel seslerin algılanmasını değiştirmeyi amaçlar. Transkranial manyetik stimülasyon (TMS) ve transkranial doğru akım stimülasyonu (tDCS) gibi yöntemler, içsel sesleri azaltma potansiyeline sahiptir. Ses terapisi ise özel olarak oluşturulan seslerin dinlenmesi veya dinlenen seslere reaksiyon göstermek için eğitim alınması şeklinde uygulanır.
Sonuç
Tinnitus, kişisel deneyimlere, işitsel sistemin durumuna ve altta yatan nedenlere bağlı olarak farklılık gösteren bir fenomendir. Buna istinaden tedavi yöntemleri de bu çeşitliliği yansıtır ve her birey için özelleştirilmiş yaklaşımlar gerektirebilir. Tinnitusun semptomların hafifletilmesi, yönetilmesi ve yaşam kalitesinin artırılması için bir dizi etkili tedavi yöntemi bulunmaktadır.
Kulak Çınlamasında İşitme Cihazlarıyla Yüksek Başarı
İşitme cihazları, tinnitus tedavisinde önemli bir rol oynayan etkili yöntemlerden biridir. İşitme cihazları, işitme kaybına bağlı olarak işitsel uyaranları artırmanın yanı sıra, tinnitus seslerini dış seslerle maskelemeyi amaçlayan bir tedavi stratejisidir. Bu yaklaşım, subjektif tinnitusu olan bireylerde semptomların hafifletilmesi ve yaşam kalitesinin artırılması amacıyla kullanılmaktadır.
Bilimsel Olarak Kanıtlandı!
Birçok çalışma, işitme cihazlarının tinnitusun etkilerini azaltmada etkili olduğunu göstermiştir. İşitme kaybına bağlı olarak işitme cihazlarının kullanılması, işitsel sistemin tinnitus seslerini daha belirgin algılama eğilimini azaltabilir. Bu durum, tinnitus sesleriyle dış seslerin rekabet etmesini sağlayarak, tinnitus seslerinin daha az rahatsız edici hale gelmesine katkıda bulunabilir.
Maskeleme etkisi, işitme cihazlarının tinnitus semptomlarını yönetmedeki başarısının bir yönünü oluşturur. İşitme cihazları, özellikle sessiz ortamlarda tinnitus seslerini maskeleyen dış seslerin sağlanmasını kolaylaştırır. Bu durum, bireyin kulak çınlamasını daha az fark etmesine ve bu sayede stres veya kaygının azalmasına yardımcı olabilir. İşitme cihazları ayrıca uyku düzeninin düzeltilmesi ve genel yaşam kalitesinin artırılması gibi faktörlere de katkıda bulunabilir.
Tinnitus tedavisinde işitme cihazlarının başarı oranı, bireyden bireye farklılık gösterebilir. Bu başarı oranı, işitme cihazlarının kullanılmasının yanı sıra, bireyin işitme kaybı seviyesi ve tinnitusun şiddeti gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Ayrıca, işitme cihazlarının tinnitus semptomlarını etkili bir şekilde hafifletmesi için doğru programlama ve uygun ayarlamaların yapılması da kritik bir öneme sahiptir.
Sonuç olarak, işitme cihazlarının tinnitus tedavisinde maskeleme etkisi sağlama potansiyeli bilimsel çalışmalarla desteklenmektedir. İşitme cihazlarının çınlama seslerini dış seslerle maskelemesi, tinnitus semptomlarının hafifletilmesi ve yaşam kalitesinin artırılması açısından etkili bir yaklaşım olarak kabul edilmektedir. Ancak her bireyin durumu farklı olduğundan, tedavi sonuçları bireysel farklılıklara göre değişebilmektedir.